Oğuz ÇETİNOĞLU

Ekonomist, Araştırmacı-Yazar

ocetinoglu1@gmail.com

Cumhuriyete Doğru

Bugün 23 Nisan...

Adına, sonradan ‘Türkiye’ kelimesi eklenerek ‘Türkiye Büyük Millet Meclisi’ şekline dönüştürülen Büyük Millet Meclisi’ (BMM)’nin kuruluş ve açılışının 98. Yıl dönümü.

Kutlu olsun.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk, BMM’nin açılışını Türkiye ve dünya çocuklarına armağan etmiştir. Dünyanın ilk ve tek çocuk bayramıdır. BMM’nin açılış günü, 23 Nisan 1935 târihinde ‘23 Nisan Millî Hâkimiyet ve Çocuk Bayramı’ olarak kabul edildi.

BMM, 98 yıl önce 23 Nisan 1920 Cuma günü, Hacıbayram Câmiinde kılınan Cuma Namazı'ndan sonra, en yaşlı üye olan Sinop milletvekili Şerif Bey tarafından, ‘Milletimizin dâhilî ve hâricî tam istiklali içerisinde mukadderâtını bizzat deruhte ve idâre etmeğe başladığını bütün dünyaya ilân ediyoruz. Büyük Millet Meclisi’ni açıyorum.’ Sözleriyle çalışmalarını başlattı.  

Meclisimiz, dünya durdukça hür ve bağımsız olarak yaşasın.

Güzel Türkiye'miz, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafından idâre edilsin.

***

BMM, her vilâyette yapılan seçimlerde seçilen milletvekilleri ve İstanbul Meclis-i Mebusan’ından katılan üyelerden teşekkül ettirildi.

Henüz Cumhuriyet ilân edilmediği için Cumhurbaşkanı seçimi yapılmadı. 24 Nisan 1920 târihinde BMM Başkanı seçimi yapıldı. Mustafa Kemal Paşa, 110 oy ile BMM Başkanı seçildi. Diğer aday, Celâleddin Ârif Bey ise 109 oy aldı. İlk Meclis’in üye sayısı 390’dı. 312’si yeni seçilmiş, 78’i de İstanbul Meclis-i Mebusan’ından katılmıştı. Kurulan hükümete; ‘Büyük Millet Meclisi Hükümeti’ adı verildi. Alınan bir kararla BMM, yasama ve yürütme yetkilerine sâhip oldu. BMM’in üzerinde hiçbir güç bulunmadığı hükmü kabul edildi.

25 Nisan 1920 tarihinde, BMM, resmî târih kitaplarımızda bahsi geçmeyen bir karar aldı. Bu karar gereğince, Osmanlı Devlet-i Âliyyesi Pâdişâhına,  Mustafa Kemal imzası ile bir yazı gönderildi. Yazıda: “… Büyük Millet Meclisi’nin ve milletvekillerinin, pâdişâha isyân hâlinde olmadıkları, aksine son derece sâdık bulundukları, maksadın vatanı, pâyıtaht İstanbul’u ve ‘Pâdişâh-ı a’zâm, Halîfe ve Hâkaan-ı akdesimiz, Efendimiz’ diye hitâb ettikleri pâdişâhı kurtarmak olduğu ‘Allah ve Peygamber adına’ yemîn edilerek” belirtiliyorlardı.

Millî Mücâdele’nin önderlerinden, eski Osmanlı Harbiye Nâzırı Fevzi Paşa (Mareşâl Çakmak)’nın B.M.M.’ne katılışı 27 Nîsân 1920’dedir.

Türkiye Büyük Millet Meclisi’ tâbiri, İlk defa 1921 Anayasası’nda yer aldı.  Sonraki anayasalarda da hüküm aynen devam ettirildi.

Cumhuriyetimizin en önemli kuruluş felsefesi; ‘Hâkimiyet Kayıtsız Şartsız Milletindir’ hükmüdür. Ülkemizi ilgilendiren siyâsî, iktisâdî, iç ve dış her türlü kararların sâdece Türk Milletine ait olduğu, başkaca hiçbir ülkenin veya yabancı kuruluşların bu kararlarda hükümranlık hakkı olamayacağı ve hâkimiyet haklarımızdan kısmen veya tamamen vazgeçme anlamına gelen her tür teslimiyetçi siyâsî anlayışlara kesinlikle izin verilemeyeceğini ifade eder.

Aziz ve necip milletimizin ve sevgili çocuklarımızın bayramını tebrik eder, bu vesileyle bu günleri bize armağan eden bütün kahramanlarımıza, gazilerimize ve şehitlerimize saygılar sunarım.