(DOKUZUNCU BÖLÜM)
Gazi Üniversitesi Öğretim Üyesi – Dr. Ülker Şen:
Türkçe derslerinin Türkiye’den gönderilen öğretmenler aracılığıyla okullarda verilemediği durumlarda ihtiyacı karşılayabilmek için Tulip Enstitüsü* gibi ana dili olarak Türkçeyi öğretebilmek için bir araya gelen insanların kurduğu toplum yararına çalışan sivil toplum kuruluşlarının çabalarını Türkçenin yaşaması ve aktarılması için önemli buluyorum.
SONUÇ:
Hollanda’daki Türk çocuklarının Türkçe eğitim hakkına ilişkin tartışmalar, yalnızca bireysel bir dil öğrenme meselesinin ötesine geçmiş; kültür aidiyeti, kimlik koruma ve iki dilli insanların sosyal uyumu gibi derin ve çok boyutlu meselelere uzanmıştır. 2004 yılında yapılan bütçe kesintisi, Türk kökenli çocukların anadilinde eğitim alabilme hakkını ellerinden alarak onların kültür kimliklerine, özgüvenlerine ve toplumla uyum süreçlerine büyük bir darbe vurmuştur. Geçen yirmi yıl, yalnızca bu çocukların dil becerilerinde eksiklikler yaratmakla kalmamış, aynı zamanda sosyal ve akademik hayatta onları iki arada kalmaya mahkûm etmiştir.
Hollanda’da, Türk toplumu içinde başlatılan gönüllü çabalar, toplumun anadiline olan bağlılığını ve dayanışma gücünü sergileyen umut verici adımlar olsa da bu girişimler güçlü bir kuruluşun desteğinden mahrum oldukları için devam ettirilebilir ve kapsayıcı bir çözüm oluşturamamaktadır. STOC* ve Tulip Enstitüsü* gibi kuruluşların desteğiyle verilen Türkçe dersleri, dil ile alâkalı gelişimi sağlamak ve kültür aidiyetini pekiştirmek maksadıyla önemli bir rol oynasa da bu çabaların etkili bir sonuca ulaşması için devletlerarası daha güçlü bir iş birliği şarttır.
Ankara’nın bu konuda aktif bir şekilde devreye girmesi ve Hollanda hükümeti ile Türkçe eğitimi konusunda kapsamlı bir anlaşmaya varması, iki dilli Türk çocuklarının eğitim hakkını güvence altına alacak ve onların anadillerini özgürce öğrenebilmesi için sistematik bir çözüm sunacaktır. Hollanda’da Türkçe eğitiminin yeniden müfredata dâhil edilmesi, yalnızca ferdî ve kültür mânâsında bir kazanç sağlamakla kalmayacak; aynı zamanda Hollanda toplumunun kültür çeşitliliğini destekleyen bir adım olarak, uzun vâdede sosyal uyum ve birlikte yaşamaya da olumlu katkılarda bulunacaktır.
Dil, toplumların kökleri ile gelecekleri arasında köprü kuran en temel unsurlardan biridir. Bu köprü yeniden inşa edilmediği sürece, iki dilli Türk çocuklarının kimliklerinden uzaklaşması hem Türk toplumu hem de Hollanda için ciddi bir kayıp anlamına gelecektir. Bu sebeple, Türkçe eğitiminin Hollanda’daki Türk çocukları için kalıcı bir eğitim hakkı olarak tanınması; yalnızca insanların değil, toplumların da geleceğine yapılacak bir yatırımdır.
|
İLHAN KARAÇAY: Gazeteci yazar. 1942'de Mersin'de doğdu. Ailece işlettikleri Pompeipolis motel, plaj ve Kampingde çalışırken, tesislerine gelen Yunanlı kaptanın Çin'e gideceğini öğrenmesiyle hayatı değişti. Gazetecilik mesleğine sevdalı Karaçay, üç arkadaşıyla birlikte gemiye işçi olarak girmeyi başardı. 1967 Haziran'ında başlayan yolculuğun Karaçay için maksadı, Çin'de yaşanan Kültür İhtilali'ni dünyâya duyuran gazeteci olmaktı. Şangay'da Kültür İhtilali'ni ve etkilerini haberleştirdi. Hollanda’ya yerleşerek; Hürriyet ve TRT'nin muhabirliğini yaptı. Hollanda Yayın Kurumu NOS Televizyonu'nda Türkler için Pasaport adlı programı hazırlayıp sundu. 28 Mart 1998'de Nezih Demirkent'in sâhibi olduğu Dünya Gazetesi'nin Hollanda ve Belçika yayın hakkını alarak, Haftalık olarak yayınlanan ‘Dünya Avrupa'nın yayını başlattı. Mersin Turizm Platformu'nun Avrupa'daki ilk gönüllü üyesi oldu. Karaçay, 2013 Akdeniz Oyunları'nın Avrupa'da tanıtılması için gönüllü üyelerin aktif rol üstlenmesi ve Oyunların Avrupa Basınında daha fazla yer alması için Turizm Platformuyla birlikte çalışmalara başladı. Hâlen Hollanda’da yaşayan İlhan Karaçay’ın 2018’de Hollandaca bir kitabı yayımlanmıştır. |
KISALTILMIŞ KELİMELERİN AÇILIMLARI:
*CITO: Merkezi Sınav Geliştirme Enstitüsü (Centraal Institut voor Toets Ontwikkeling) Bu enstitü, öğrencilerin matematik, dil, okuduğunu anlama ve dünya bilgisi alanlarındaki bilgilerini değerlendirir. Bu değerlendirmeler, sınıfça yapılan yazılı sınavlardır. Önemli bir sınav ise Merkezi Bitirme Sınavı'dır.
*HOTİAD: Hollanda Türk İş Adamları Derneği
*HTİB: Hollanda Türkiyeli İşçiler Birliği
*İOT: Türkler İçin Danışma Kurulu (Inspraak Orgaan Turken)
*NCB: Hollanda Yabancılar Merkezi (Nederlands Centrum Buitenlanders)
*NT2-2: Hollanda Devlet Sınavları veya Hollandaca 2’nci dil (Nederlands Staatexamens) (Nederlands als Tweede Taal)
*NT2 (Yapılan başabaş (ikili) görüşmeler için de kullanılıyor.)
*OALT: Yaşayan Yabancı Dillerde Eğitim (Onderwijs in Allochtone Levende Talen)
*PVV: İşçi Partisi (Partij van de Arbeid)
*PVV: Özgürlük İçin Partisi (Partij Voor de Vrijheid)
*STOC: Türkçe Eğitim Merkezi Vakfı (Stichting Turks Onderwijs Centrum)
*TULIP: Türk Dili ve Kültürü Enstitüsü ( TULIP INSTITUTE)