(BEŞİNCİ BÖLÜM)
Hollanda’daki Türk Çocuklarına Türkçe öğreten Gönüllü Sivil Toplum Kuruluşu Tulip Enstitüsü* yurt dışında çok dilli ve çok kültürlü ortamlarda yaşayan Türkiye kökenli çocukların ana dillerini öğrenmelerine destek olmak ve bulundukları ülke toplumuna uyumlu bireyler olmalarına katkıda bulunmak maksadıyla 2021 yılında kurulmuştur.
Enstitü Hakkında Genel Bilgiler:
Birçok eğitimci ve dil bilimcinin ısrarla altını çizdiği bir konu olan ana dil eğitimi, çocukların hissî, dil ve bilgi sâhasında gelişimi için küçümsenemez bir öneme sâhiptir. Tulip Enstitüsü* 7-12 yaş aralığındaki çocuklara Türkçe ana dili eğitimi sağlamak ve aynı maksat için hizmet veren diğer kurum ve kuruluşlarla ortaklaşa kültürel etkinlikler gerçekleştirmeyi hedeflemektedir.
Vazife:
Tulip Enstitüsü* de kültürel çeşitliliği anlama ve gelecek nesillere aktarmayı hedeflemekte, kültürel çeşitliliğin sağlanmasındaki en temel hususlar olan dil varlığını korumanın önemini vurgulayan çalışmalar yürütmektedir. Bu bağlamda Hollanda’da öğrenim gören Türkiye kökenli çocukların Türkçeye ilgisini artırmak ve ana dili edinimi noktasında şuur oluşturmak Tulip Enstitüsü*’nün öncelikli hedeflerinden biridir.
Türkçe Ana Dili Dersleri
Tulip Enstitüsü* olarak, Hollanda’da yaşayan çift dilli çocuklarımızın Türkçe eğitimine erişimini sağlıyor.
40 şehirde ve 60 mekânda derslik desteği sağlayan sivil toplum kuruluşlarımız, alanında uzman 35 öğretmenimiz ile çocuklarımıza Türkçe dersleri vererek ana dilini geliştirilmesine katkıda bulunuyor.
Yurt dışında yaşayan çocuk ve gençlerimiz çok dilli ve çok kültürlü ortamlarda büyümektedir. Bu süreçte hem Türk dili ve Türk kültürü, hem de yaşadıkları ülkenin dil ve kültürle alâkalı kaynakları olmak üzere iki dil ve iki kültür ile beslenerek temelde Türk kültürü ve Türk dili olmak üzere kendilerine has bir kültür kimliği inşa etmektedir.
İçinde yaşadığı toplumu kendine has özellikleriyle tanıyabilen gençlerin kendine güvenen, sosyal uyum ve faydaları yüksek insan hâline gelmelerinde Türkçe’nin etkili bir rol oynadığı açıktır. Diğer yandan böyle bir kültür olgunluğuna erişen gençlerimiz, doğup büyüdükleri ülke ile Türkiye arasında birer köprü olacak ve her iki ülkenin de geleceğine katkı sağlayabilecek niteliğe kavuşacaktır.
Türkçe dersleri kapsamında;
✅ Sivil toplum kuruluşları ile derslikler temin ediyor,
✅ Öğretmen yönlendirmelerini gerçekleştiriyor,
✅ Hizmet içi eğitimlerini sağlıyor,
✅ Eğitim malzemeleri desteğini sağlıyor,
✅ Derslerimizin hepsinde standardizasyonu sağlayabilmek için eğitim koordinatörlüğümüzce hazırlanan yıllık planı uyguluyor ve tâkibini gerçekleştiriyor.
Ana dili eğitimi neden önemlidir?
Dil ilmi târihindeki birçok çalışma, ana dili gelişiminin iki dillilerin sosyal ve akademik hayatları üzerindeki etkilerini keşfetmeye odaklanmıştır. Yapılan çalışmalar sonucunda iki dilliliğin çocukların dil, duygu ve zihinle alâkalı gelişimini olumlu yönde etkilediği, iki dilli çocukların zihnî meselelerde tek dilli çocuklardan daha üstün kabiliyet sergilediği görülmüştür. Ayrıca iki dilli çocukların yaratıcı düşünme becerilerinin tek dilli çocuklara göre daha gelişmiş olduğu da bilinmektedir.
Yukarıda bahsedilen bulgular, iki dilliliği ve dolayısıyla çocukların ana dili eğitimi yoluyla ilk dil gelişimini desteklemek için sunulabilecek sayısız delil ve bilgilerden sâdece birkaçıdır. Birçok dil uzmanının önemini özellikle vurguladığı ana dili eğitiminin iki dilli çocukların duygu ve zekâ ile bağlantılı, gelişim süreçlerine katkı sağladığı bilinmektedir. Hollanda’da yaşayan Türk kökenli iki dilli çocukların dil gelişimini araştıran uzmanlar, bu çocukların Türkçe dil gelişimlerinin Türkiye’de yaşayan akranlarına göre daha yavaş ilerlediğini bildirmiştir. Başka bir çalışmada ise Hollandaca eğitim alan iki dilli Türk çocukların tek dilli Hollandalı akranlarının ve Türkiye’de yaşayan Türkçe konuşan akranlarının akademik olarak gerisinde kaldığı görülmüştür. Ayrıca, Hollanda’da yaşayan iki dilli Türk çocuklarının, birinci ve ikinci dil gelişiminin kaçınılmaz olarak birbiriyle ilişkili olması sebebiyle her iki dilde de ana dili yeterliği olmadığı belirtilmiştir. Bu bulgu, birinci dil, yâni ana dili gelişiminin akademik olarak desteklenmemesi gibi etkenlerin ikinci dil gelişimine doğrudan etkisinin en sarsıcı örneklerinden biridir.
(DEVAM EDECEK)