C. Yakup ŞİMŞEK

Eğitimci, redaktör

C.Yakup_Simsek@hotmail.com

"İşlemek" Üvey Türkçe, "Gerçekleştirmek"

ÖZ TÜRKÇE 1930'lardan beri Türkçeyi yoldan çıkaran TDK ve RİT (Resmî İkāmeli Türkçe) politikası yüzünden sürüklendiğimiz kargaşa anlatmakla bitmez.

Nitekim bir kitabın asıl metninde geçen "işlemek" kelimesi aynı kitabın sâdeleştirilmiş (!) şeklinde "gerçekleştirmek" lakırtısı ile tercüme edilmiş. Biri "üvey Türkçe" sınıfına düşürülmüş; diğeri "öz Türkçe" (!) proje sınıfına lâyık görülmüş.

***

TDK tarafından 1942’de "tahakkuk ettirmek" yerine îmal ve ikāme edilmiş olan bu "gerçekleştirmek" lakırtısınının, bugüne kadar inceleme fırsatı bulduğum sâdeleştirme (!) kitaplarında aşağıdaki kelimelerin yerine de kullanıldığını tespit ettim:

İcrâ etmek, istihsal etmek, hâsıl etmek, vücûda getirmek, işlemek, yapmak, kurtarmak, müyesser etmek, sebkat etmek...

***

TTT (Türkçeden Türkçeye Tercüme) yarışması hız kesmeden devâm ediyor.

"Öz Türkçe" diye uydurup besledikleri lakırtıları "Osmanlıca" dedikleri kelimelere saldırttılar; gelgelelim o "öz Türkçe" sözler, aslen Türkçe olan kelimeleri de dalıyor. ("Dalamak" fiilini yapıyor.) Resimde gördüğünüz gibi...

***

"Vurdumduymaz Kör Ayvaz" ordusundan dilciler, profesörler vs. bu hususta bir şey söylemezler. "Dil canlıdır, olur böyle şeyler." deyip geçiştirmek dışında...