(YEDİNCİ (SON) BÖLÜM)
Prof. Dr. SADIK KEMAL TURAL
1946 yılında Kırıkkale’de doğdu. İlk ve orta öğrenimini aynı şehirde tamamlayıp fark derslerinin imtihanını vererek İlk öğretmen okulu diploması aldı. Atatürk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nden mezun oldu. Meslek hayatına Kırıkkale’de Ortaokul Türkçe öğretmeni olarak başladı. 1972’de, Hacettepe Üniversitesi’nde Türkçe dersleri öğretim görevlisi, 1973’de asistan, 1978’de Edebiyat Doktoru, 1982’de Yardımcı Doçent’, 1983’de Doçent, 1988’de Profesör oldu.
Kadrosu üniversitede kalmak kaydıyla Devlet Plânlama Müsteşarlığı’nda daha sonra Almanya’da ‘Türk Çocuklarında Kültürel Kimlik ve Eğitim Meseleleri Projesi’nin, Gazi Üniversitesi’nde Sanat Târihi ve Felsefe bölümleri ile Türk Dili ve Edebiyatı Bölüm Başkanlığı Gazi/TÖMER’in kurucu başkanlığı yaptı. Kültür Bakanlığı yayın komisyonlarında görev aldı. Hacettepe, Selçuk Üniversitesi, Gazi ve Abant İzzet Baysal Üniversitelerinde Yüksek Lisans ve doktora dersleri verdi.
1989’da Atatürk Yüksek Kurumu, Atatürk Kültür Merkezi Bilim Kurulu Üyeliğine; Bilim Kurulunca da Yürütme Kurulu Üyeliğine seçildi. Kadrosu üniversitede kalmak şartı ile Atatürk Kültür Merkezi, Atatürk Kültür Dil ve Târih Yüksek Kurumu’na Başkan olarak tâyin edildi. 3 Ocak 2002 târihine kadar Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı, UNESCO Türkiye Millî Komisyonu ‘Yönetim Kurulu Üyeliği ve Kültür Komitesi Başkanlığı yaptı.
Eserleri ve çalışmaları sebebiyle kendisine Türkiye Millî Kültür Vakfı, Kayseri Sanatçılar Derneği, Türk Ocakları Genel Merkezi, Kazakistan Bilimler Akademisi, Motif Halk Oyunları Eğitim Derneği/Vakfı, Türk Folklor Araştırmaları Kurumu, Kazakistan Bilimler Akademisi, Kırgızistan Devleti Millî Devlet Üniversitesi, Kazakistan Ahmet Yesevi Üniversitesi, Dağıstan Bilimler Akademisi tarafından armağanlar, unvanlar verildi. Kırgızistan Devlet Ödülü’ne lâyık görüldü. İLESAM’ın yedi kurucusundan biridir. Pekçok dernek ve vakıfta kurucu, üye ve başkan olarak hizmet verdi.
16.650 kitap, 11.100 adet süreli yayından oluşan kütüphanesini, Çankırı Karatekin Üniversitesi’ne, Eski Harfli Türkçe 1450 kitap ile 250’ye yakın sözlük ve ansiklopedik sözlük gibi eserlerini Cumhurbaşkanlığı Külliyesi Millet Kütüphânesi’ne bağışladı.
Yazı ve şiirlerini Arış, Töre, Türk Kültürü, Türk Yurdu, Türk Kültürü Araştırmaları, Millî Kültür, Millî Eğitim ve Kültür, Millî Folklor, Ayyıldız, Dergâh, Divan, Yeni Divan, Erdem, Yeni Sözcü, Konevî, Yeni Hamle Dergisi, Yeni Türkiye, Bizim Ocak, Türk Dili, Defne dergilerinde yayımladı. Çeşitli bilgi şölenleri ve sempozyumların düzenlenmesine, buralarda sunulan bildirilerin kitaplaştırılmasına yardımcı oldu. Zamanın Elinden Tutmak ile 1982 TMKV Ödülü, 1995 Kırgızistan Devlet Ödülü, Türk Ocakları Genel Merkezinden 1996 Prof. Dr. Osman Turan Türklük Araştırmaları Armağanı, Kazakistan Bilimler Akademisinden 1996 Akademiker Kültür Profesörü Ödülü gibi çeşitli ödüller aldı. Çeşitli vakıf ve üniversiteler tarafından verilmiş fahrî doktorluk, şeref üyelikleri ve akademik profesörlük unvanları vardır.
Elinin ulaştığı her yere ulaşmak onun felsefesidir... Kazakistan’dan Sapanca’ya, Azerbaycan’dan Hazar’a... sanat adına tüten her ocağa yaklaşır, yüreğini ısıtır. Yanan veya küllenmek üzere olan ateşe bir odun da kendisi atar. Kaygısı sahneye çıkmak değil, çıkarmak, çıkanları ise indirmemektir. Edibin derdi ile dertlenmeyi dert edinmiştir kendisine. Aslında zor zanaattır icra ve ifa ettiği görev. Devlet Adamlığı kimliği ile duyarlılığı, bilim adamlığı ile şüpheciliği ve disiplini ile duygusallığı bütünleştiren Sadık Hoca coğrafyası bir ‘Taptuk’ kapısıdır.
Atatürk Yüksek Kurumu Başkanlığı kuruluşundan 2011 yılında emekli oldu. 300’ü aşkın makale, deneme, takriz/sunuş, konuşma ve söyleşi metni, iki düzine kitabı yayınlandı.
Prof. Dr. Sâdık Kemal Tural’ın (şimdilik) son 2 kitabı Temmuz 2024’te okuyucu ile buluştu:
1-Edebiyat Bilimine Katkılar 2. Cilt, 13,5 X 21 santim ölçülerinde 320 Sayfa. KorKut Yayınları, Ankara.
2-Sorulara Cevaplar 2. Cilt, 13,5 X 21 santim ölçülerinde 352 Sayfa. KorKut Yayınları, Ankara.
(BİTTİ)