Çocuklar iyi ve fena huyları, anne babalarından alırlar. Türk Atasözü
Aile, çocuğun topluma uyum sağlama aşamasındaki ilk basamaktır. Aile bireyleri ve çocuğun birbirleriyle olan etkileşimleri, çocuğun aile ve toplum içindeki yerini belirlemesinde önemli rol oynamaktadır.
Çocuk eğitiminde, anne babaların dikkat etmeleri gereken bazı kurallar:
1. Çocuğun gelişimini, başkaları ile karşılaştırmadan ele almak gerekir. Anneler, babalar ve diğer yetişkinler çocukları çok beğendikleri kişilere benzetmeye çalışmamalıdırlar.
2. Çocuk her zaman başarılı olmayabilir. Başarısız olduğu durumlarda onun güvenini sarsacak şekilde davranmak da, hayal kırıklıklarına karşı sürekli korumak da, aynı derecede sakıncalıdır. Hatalarından çok başarılarını dile getirmeli, bazı şeyleri becerememenin normal olduğu anlatılmalıdır.
3. Anne ve babalar çocuklarını eğitirken davranışları uyumlu olmalıdır. Çocuklarını paylaşmadan, tutarlı davranmalıdırlar. Birbirlerinin hatalı davranışlarını çocuğun olmadığı bir ortamda konuşup anlaşmaları gerekir. Aksi takdirde çocuk kime güveneceğini bilemez, saldırgan ve güvensiz olur.
4. Çocuğun her davranışına her zaman tepki verilmemelidir. Onun da kızgın olabileceği, yanlış davranabileceği unutulmamalıdır. Duygularını açıklamasına, neden öyle düşündüğünü anlatmasına fırsat tanınmalıdır.
5. Yetişkinler çocuğu eğitirken kızgınlık ve kırgınlıklarını kontrol altına almalı ve çocuğa ağır sözler söyleyip fiziksel ceza vermemelidirler. Sakinleşip, bir kez daha düşünüp öyle davranmalıdırlar.
6. Çocuğun her istediğini, istediği anda sağlamamalıdır. Bir şeyi elde etmek için çaba göstermesi gerektiğini öğretmeli, bundan zevk alması sağlanmalıdır. Her istediğini elde etmeye alışan çocuk ileride çok kolay hayal kırıklığına uğrayabilir.
7. Yetişkinlerin de hata yapabileceği, özür dilemelerinin gerektiği öğretilmelidir.
8. Tutulamayacak sözler verilmemelidir. Çocuğu baştan savmak için o anda yumuşak davranıp sonra sertleşmek çocuğun güvenini kırar ve bunu genelleyip bütün insanlara güvenmeyebilir.
9. Çocuklara kararlı ve doğal bir ilgi ve sevgi göstermek gerekir. Yetişkinlerin her türlü davranışlarında tutarlı olmaları çocukların bağımsız karar alabilmelerini ve kendilerine güvenmelerini sağlar.
10. İnsanların yaşamları boyunca faydalı işlerle ilgilenmelerinin ve çok çalışmalarının onları saygıya layık yapacağı öğretilmelidir. Okumanın ve öğrenmenin insana kazandırdığı değerler hissettirilmelidir.
11. Çocuklar taklit ederek öğrenirler. Onlara ahlak kurallarını, toplumsal değerleri, dürüstlüğü ve objektif davranmanın yararlarını anlatırken yetişkinler de bunlara layık olacak şekilde davranmalı, iyi model olmalıdırlar.
12. Çocukları ön planda tutmak, aile yaşamını onun isteklerine uygun olarak planlamak doğru değildir. Hep el üstünde tutulmaya ve isteklerinin karşılanmasına alışmış çocuk, toplum içinde bencil bir kişilik gösterir. İnsan ilişkilerinde de başarısız ve dengesiz olur.
Ailenin ihtiyaçları ve yaşam planı bütün aile bireyleri ile birlikte konuşulmalı ve tartışılmalıdır. En önemli ve öncelikli ihtiyacın ne olduğuna karar verilirken çocuk da fikrini söyleyebilmeli ve yetişkinler ona konuyu saptırmadan, nedenleri doğru bir şekilde açıklamalıdırlar
13. Çocuklara doğayı tanıtmalıdır. Çevrelerindeki canlı ve cansız varlıkları sevmek ve korumak öğretilmelidir. Çocuğun yakın çevresindeki yetişkinler birbirlerini severek ve birbirlerine saygılı davranarak ona örnek olmalıdırlar.
Bu davranışların bir süre gerçekleştirilmesi çocuğun istendik yönde gelişmesini sağlayamaz. Bu nedenle davranışlarda tutarlılık ve süreklilik ebeveynler için anahtar kelimeler olmalıdır.
Sevgiyle kalın…