İlhan GÜLERTAN

Eğitmen, Yönetici ve Takım Koçu

ilhangulertan@akilveyurek.com.tr

İşbirliği X Rekabet: Karmaşıklık Bağlamında Paradokslar Dizisi

Chris Rodgers (https://bit.ly/3bOwqfu):
"Örgüt süreci doğası gereği iş birliğine dayanır: İnsanlar bir şeyleri gerçekleştirmek üzere gündelik, konuşma temelli etkileşim ritüellerine ve rutinlerine katılırlar (işbirliği). Aynı zamanda, kişisel çıkarların, zorunlu biçimde çeşitli örgütsel gündemlerin, farklı yorumların ve değerlerin, vb. varlığı süreci çekişmeli ve potansiyel olarak çatışmalı kılar (rekabet)."
Akıl ve Yürek Notu: İşbirliği X rekabet paradoksu hemen her örgütte sıkça karşımıza çıkar. Klasik ve baskın yönetim organizasyon anlayışı bunu bir paradok olarak algılamaz. Bunun yerine, “Silolaşma,” “Hizipleşme,” “Çatışma,” “Sabotaj,” “Kayırmacılık” vb. başlıkları altında çözülecek bir sorun olarak ele alır. Bu yaklaşımla bir türlü çözülemeyen gizli ya da açık rekabet kızıştıkça örgütsel performans haliyle olumsuz etkilenir.

Chris, bize insan doğasının çeşitliliği nedeniyle karmaşık sosyal etkileşim sürecinde kendiliğinden ortaya çıkan paradoksları işaret ediyor.
Örgüt içinde rekabeti ortaya çıkaran unsurlardan biri kaynak kıtlığıdır. Kimi zaman, yöneticiler kaynaklara erişimi güçleştirse de, kimi zaman da zorunluluklar (burada “Kaynak Bağımlılığı Kuramı” akla geliyor) iş görmek için gerekli kaynaklara erişimi zorlaştırabilir.
Güzel bir örnek de aşağıda bilgileri verilen araştırmadan:
Yönetici tutup görünüşte karşıt ve birbirinden bağımsız görünen bir direktif verir. Çalışanlardan hem takımlarındaki en iyi performansı sergilemelerini hem de takım üyeleriyle işbirliği yapıp her birinin en iyi olması için çaba göstermelerini ister. Şimdi herkes görünüşte bir açmaza düşmüş gibidir ve ortaya paradoksal bir gerilim çıkmıştır: Kendi faydasını mı gözetecektir diğer takım üyelerininkini mi?
Örneği aldığımız araştırma da bu sorunun yanıtını arıyor. Sonuç basitçe şöyle: “Paradoksçu zihinsel yapı”ya sahip olan kişiler paradoks yüzünden ortaya çıkan gerilimi, zorlu olsa da, öğrenme ve çevikliği artıracak bir fırsat gibi algılıyorlar. Her bir talebin diğerini kolaylaştıran yönünü bulup ilerliyorlar. Buna karşın, paradoksçu zihinsel yapıya sahip olmayanlar, bekleneceği gibi, ya işbirliğini ya da rekabeti seçiyorlar. En iyi durumda, gerçek bir etki yaratmayacak ölçüde, biraz öyle biraz böyle yapmaya çalışıyorlar.
İşbirliği X rekabet paradoksuyla karşılaştığınızda siz ne yapıyorsunuz diye soralım mı? :)
Ella Miron-Spektor, Amy Ingram, Joshua Keller, Wendy K. Smith, and Marianne W. Lewis, 2018: Microfoundations of Organizational Paradox: The Problem Is How We Think about the Problem. AMJ, 61, 26–45, https://lnkd.in/dQjNZa9D
(Photo by CHUTTERSNAP on Unsplash)
#paradox #paradoxmindset #complexity #akılveyürekyazıları
#paradoks #karmaşıklık