1974 Kıbrıs Barış Harekâtı sonrasında savaşın bıraktığı izleri adeta bir açık hava müzesi görüntüsünde bizlere yansıtan dikenli tellerin ardındaki o hayalet şehir Maraş’ın kamuya ait olan sahil şeridi, demokrasi caddesi ve iki kıyı bölgesi 46 yıl sonra sivil vatandaşlara açıldı.
Hafta başında Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, KKTC Başbakanı Ersin Tatar’ı kabul etti. KKTC Başbakanı Ersin Tatar buluşmada Türk Milletine müjdeyi verdi. Tatar; Maraş’ın tartışmasız bir şekilde KKTC toprağı olduğunu belirterek, 46 yıldır hayalet şehir olarak kaderine terk edilen bölgenin 8 Ekim 2020 Perşembe günü açılacağını duyurdu.
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) kararıyla 1974 yılında yerleşime kapatılan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nin (KKTC) Gazimağusa şehrine bağlı Maraş'ın yeniden açılması için ilk adım, geçen yıl envanter çalışmaları yapılması kararıyla atılmıştı.
Geçen yıl 18 Haziran'da toplanan KKTC Bakanlar Kurulu bir karar alarak Maraş'ın yeniden açılması ve bunun için uzman bir ekibin bilimsel envanter çalışması yapması kararını duyurmuştu. Bu kapsamda Temmuz ayında KKTC Dışişleri Bakanı Kudret Özersay kente giderek envanter çalışmalarına katılırken Ağustos ayında ise Türk gazetecilerden oluşan heyetler bölgedeki çalışmaları yerinde izleyerek 46 yıl sonra bölgeye ayak basan az sayıdaki sivillerden oldular.
1974'te Kıbrıs adası ikiye bölünmeden hemen önce Gazimağusa kentinin bir kıyı beldesi olan Maraş, Akdeniz'in en önemli tatil merkezlerinden biri olarak görülüyordu. 1970’li yıllarda orta doğunun Paris’i olarak adlandırılan Lübnan’nın başkenti Beyrut bile Akdeniz’in bu küçük şirin beldesinin gölgesinde kalmıştı.
1974 Kıbrıs Barış Harekatıyla Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından alınan Maraş bölgesi, daha sonra yapılan anlaşmalar çerçevesinde yerleşim ve iskana kapatılmıştı.1974 yılından günümüze kadar girişin yasak olduğu Maraş'ta sadece Birleşmiş Milletlere ait bir bina bulunuyor. Bu binanın yaklaşık 400 metre ilerisinde ise Türk Silahlı Kuvvetleri'ne ait bir orduevi bulunuyor.
1974 Barış Harekatına kadar Kıbrıs adasının tatil merkezi olarak turist akınına uğrayan, hayalet şehir Maraş yıllardır terk edilmiş durumdaydı. Geçmişte lüks otomobillere, pahalı evlere, dünyanın en iyi plajlarına sahip olan Maraş, Hollywood yıldızlarının gözdesiydi. Maraş; bir zamanlar Avrupa’nın zengin iş adamlarına, Marliyn Monreo, Sophia Loren gibi dünyaca ünlü isimlere ev sahipliği yaparken, bir anda karanlığa bürünüp “ Hayalet Şehir “ olmaya terk edilmişti.
Maraş tapulu malımız…
Lala Mustafa Paşa Kıbrıs'ı fethettiğinde parasını vererek Maraş bölgesini satın almış ve kendi adına kurulan vakfa devretmiş. Bölgenin 300 yıl vakıflara ait olduğu konusunda pek çok bilgi ve belge var.
Konuyla ilgili açıklama yapan Kıbrıs Vakıflar İdaresi Genel Müdürü Prof. Dr. İbrahim F. Benter; Kapalı Maraş'ın tamamının vakıf malı olduğunu, kentte ayrıca tapuları Abdullah Paşa ve Bilal Ağa vakıflarına ait yerlerinde olduğunu belirtiyor. Benter; Ada İngiltere kontrolündeyken arazilerin vakıf kanununa aykırı şekilde el değiştirdiğini söylüyor.
KKTC Maraş bölgesinde sadece vakıf malları değil, kişilere ait mülkiyet hakları da var. Birleşmiş Milletler kararlarına göre oradaki mal ve mülklerin eski sakinlerine geri iade edilmesi gerekiyor.
Maraş Turizm başkenti olacak…
Kapalı Maraş bölgesinin açılmasıyla birlikte bir dönem Akdeniz’in LasVegas’ı olarak adlandırılan dünyaca ünlü Hollywood yıldızlarının uğrak yeri olan beldenin yeniden turizm başkenti olması planlanıyor. Muhteşem sahilleriyle göz kamaştıran Maraş’ın KKTC’ne önemli bir gelir kaynağı oluşturması bekleniyor.
Maraş bölgesinde bir dönem var olan enerjiyi yeniden canlandırmak kolay olmayacaktır. Öncelikle 46 yıldır dokunulmayan şehrin acil bir şekilde alt yapı çalışmaları tamamlanarak modern bir kent görünümü alması gerekiyor. Sonrasında orada bulunan vakıf malları ve özel mülklerin eski sakinlerine geri iade edilmesi gerekiyor.
Bölgede siyaset üstü sürdürülebilir bir barış modeli geliştirilmeli sonrasında turizme açılmalıdır. Maraş KKTC toprakları içerisinde yer almaktadır, dolayısıyla Türk toprağıdır. Bu bağlamda; Birleşmiş Milletlerin bu gerçekten yola çıkarak bölgede barışın ve huzurun tesis edilmesinin sorumluluğu içerisinde Maraş’ın tüm dünya milletlerinin ziyaretine açılmasına ön ayak olması gerekiyor.