Şanlıurfa’yla ilgili genel bilgiler: (Hatırladığım kadarıyla yazıyorum, hatalar olabilir)
Şanlıurfa ülkemizde ismi sıkça duyulan, fakat yeterince bilinmeyen bir ilimiz. Ben de mecburi hizmet için gidinceye kadar fazla tanımıyordum. 27 yıl önce birkaç gün kaldım, 8 yıl önce bir gezi yaptım, ama bir iki turistik mekânı gezerek tanımak mümkün değil.
2.000.000 yakın nüfusu olan, belki şu an iki milyonu aşmıştır, ilimizin merkez nüfusu 1.000.000 civarında ve en kalabalık 8-9. şehir olabilir. Giderek nüfusu artıyor. Yeni yeni semtler ve mahalleler kuruluyor. Genellikle ilçelerden ve diğer güneydoğu illerinden göç alıyor, aynı zamanda göç veren bir ilimiz. Doğurganlık oranı yüksek ve İstanbul’da doğan bebeğe yakın sayıda bebek doğuyor. İlin en önemli şansı ve problemi sanırım budur. Suriye’deki iç savaş nedeniyle Suriyeli mül
Halk geçimini genelde tarım ile sağlıyor. Coğrafi yapının düz olması, GAP projeleri ile sulanabilir arazilerin artmasıyla ilimizde tarım üretiminde büyük artış var. Ülkemizde üretilen pamuk üretiminin %40’ı, mısır-arpa-buğday-mercimek üret
Viranşehir, Harran ve Suruç ovaları başta olmak üzere sulanan yerlerde pamuk, mısır üretiliyor. Birecik, Suruç ve Bozova’da fıstık üretimi var. Diğer alanlarda mercimek ve tahıl üretimi yapılıyor. Meyvecilik yeni yeni gelişiyor. Urfa biberi (isot) üretimi ülkemizin kırmızıbiber
Benim en favori tarım ürünüm isot, Türkiye’de eşi yok. Kebap veya ciğerin yanında, kahvaltıda lavaş ile süper gidiyor. Domatesleri ve patlıcanları lezzetli, özellikle mevsiminde Siverek patlıcanını yemenizi tavsiye ederim. Yine Siverek’ten Eylül’de güzel üzümler geliyor. Viranşehir Koyun Dağları’ndan gelen tereyağının eşi yok. Şifa niyetine yenebilir. Fıstık, sanki Antep’te daha iyi. Etler lezzetli, genelde koyun tüketiliyor.
Atatürk, Karkamış ve Birecik barajında elektrik üretimi yapılıyor. DSİ ve TEÜ AŞ epey çalışanı var. DSİ’nin en fazla yatırım yaptığı ilimizdir. Devlet yatırımı olarak bir de dünyanın en büyük çiftliklerinden biri olan Ceylanpınar Devlet Üretme Çiftliği var.
Sanayi giderek gelişiyor. Tarım makineleri, çırçır, iplik, kumaş, hazır giyim, süt ve süt ürünleri üretimi tesisleri var. Koç, salça fabrikası kurmuş, şimdi bildiğim kadarıyla kapalı. Birer adet trafo, seramik ve cam tabak, çimento fabrikası var. Sanayinin giderek daha da gelişeceği kanaatindeyim. Irak ve Suriye pazarı yakın, bol iş gücü var.
Turizm giderek gelişiyor. Şehirde 2-3 adet beş yıldızlı oteller var. Fiyatları nispeten ucuz, son derece güvenli bir şehir.
El sanatları hala devam eden yerlerden, iyi ustaları var.
Harran Üniversitesi’nin 30-40.000 öğrencisi var. Giderek kadrosu güçleniyor. İleriki yıllarda önde gelen üniversitelerimizden biri olabilir.
Diğer Anadolu şehirleri ile karşılaştırılırsa kültürel hayatı fena değil. Nüfusa göre çok daha iyi olması gerekiyor. Azda olsa konser ve tiyatro geliyor. Belediyenin bu konuda gayreti var. Vizyondaki sinemaları en geç bir hafta sonra izleyebilirsiniz.
Sonuç olarak 27 sene önce gördüğüm Urfa ile şimdiki Urfa çok faklı. Aşırı nüfus artışı giderek kalabalıklaşan şehirde tüm büyük şehirlerdeki trafik, kiraların yüksekliği, gürültü, hava kirliliği gibi sorunlar görülmeye başladı. Diğer Anadolu şehirlerine göre ucuz değil. Sakin ve yaşaması rahat bir şehir. Halkı misafirperver, esnafı iyi. Sıcakla aranız iyi ise tam yaşanacak şehir. Sıcağa da bir sene sonra alışıyorsunuz. Urfalıların gelişmeye, eğitime olan ilgisini düşününce geleceğini çok parlak görüyorum.