Ispanak, çocukluğumuzda zorla yediğimiz, yetişkinliğimizde sevmeye başladığımız, yaşlılığımızda en çok sevdiğimiz sebzedir. Ispanağı sevmeyen ağzına sürmeyen çocuklara “Temel Reis “ çizgi filmi izletilirdi. Temel Reis, rakibi karşısında zora düştüğünde Ispanak konservesini açar midesine indirir ve bir anda pazıları şişer rakibini perişan ederdi. İşte bunu gören çocuklar bir nebze olsun ıspanağa sempati duyardı.
Ispanak çok değerli bir sebze. Temel Reis’e verdiği demir kuvvetinin dışında her yaş grubuna hitap eden faydaları var. Yetişme çağındaki çocuklar, yetişkinler, yaşlılar için adeta mucize bir sebze. İçerisinde bulunan magnezyum sayesinde metabolizmayı hızlandırıyor. Aynı zamanda içeriğinde bulunan lif sayesinde ise tokluk hissi verdiğinden kilolu insanların veya formuna dikkat etmek isteyenlerin de tercihleri arasında oluyor.
A, C, E ve K vitaminlerini içerisinde barındıran Ispanak; cilt sağlığına dikkat edenler içinde bulunmaz nimet. Uzmanlara göre bu vitaminlerden tam anlamıyla faydalanmak için ise ıspanak ya çiğ tüketilmeli ya da az pişmiş şekilde tüketilmelidir. Ayrıca içerisinde bulundurduğu lutein maddesiyle birlikte göz sağlığına da iyi gelen ıspanak uzmanlar tarafından sıklıkla önerilmektedir.
Ispanaktan demir yerine zehir çıktı!
Ispanak, mevsim sebzeleri içerisinde en faydalı sebzelerin başında geliyor. Ancak son günlerde görülen zehirlenme vakaları nedeniyle ıspanak tüketmekten korkar olduk. İstanbul ve Tekirdağ’da görülen zehirlenme vakaları sonrası gözler uzmanlara çevrildi. Zaten zorla midemize soktuğumuz bu sebzeyi nasıl tüketeceğiz açıkçası tedirginiz!
Uzmanlara göre; Ispanak satın alırken yapraklarının diri olmasına, yapraklarının sarı-kahverengi renkte olmamasına, üzerinde lekeler-benekler bulunmamasına ve yaprak bütünlüğünün bozulmamış olmasına dikkat edilmeli. Eldiven giyerek akan suda yaprakları tek tek yıkamak, araya karışmış yabancı otları da mutlaka ayıklamak gerekiyor.
Sebzeler yetiştirilme esnasında tarım ilaçlarına, koruyuculara, toprakta yaşayan böceklerin yumurtalarına maruz kalabilir. Ayrıca yağmurla gelen kimyasallar, topraktaki bakteriler taze meyve ve sebzelerin üzerinde yer alabilirler.
Satın alınmış olan sebzelerin akan ve temiz olduğu bilinen bir suda iyi bir şekilde yıkanması yeterli olabilmekle birlikte, sirkeli suda bekletmek sebzedeki kalmış olan bakterilerin temizlenmesi için iyi bir çözümdür diyorlar.
Ayrıca ıspanak gibi kökü ile birlikte satın alınabilen sebzelerin kökünden ayrıldıktan sonra yıkanması uygun olur. Ellerimizden de sebzelere bakteriler geçebileceği için sebzeyi yıkamadan önce ve sonra ellerin de yıkanması önemli. Ispanak, yapısında yer alan “histamin” adlı maddeye karşı hassasiyeti olan kişilerde rahatsızlık oluşturabilir. Ispanağın yetiştirilme, toplanma, nakliye, saklanma süreçlerinde yapraklarına bulaşmış olabilen bakteriler, parazitler, zararlı otlar veya kimyasal maddelerin etkisi ile zehirlenme belirtileri ortaya çıkabilir.
İstanbul ve Tekirdağ’da yaşanan zehirlenme vakalarının ıspanağın arasına karışmış olan yabancı otlar yüzünden olduğu açıklandı. Uzmanlar ıspanak tüketirken dikkat edilmesi gerekenleri açıklıyor çok güzel. Peki nihai tüketiciye ulaşmadan alınacak önlemler noktasında yetkililer uyarılıyor mu? Yeteri kadar denetleniyor mu? Tüketici zaten suyla dezenfekte ediyor, daha titiz olanları sirkeye yatırıyor kendince tedbirini alıyor ama araya karışan yabancı otları ayırt edemiyor. Nitekim son yaşanan zehirlenme vakasında Bakırköy’de zehirlenen bir vatandaş görüntü ve tat olarak şüphelenmedim, her zaman yediğim Ispanak, bol suyla yıkadım, sirke ile temizledim afiyetle yedim demesine rağmen zehirlendi.
Ispanakta zehir çıktı, tüketim durdu.
Ispanak arasına karışan yabancı otların vatandaşlarımızı zehirlemesi tonlarca ıspanağın çöpe gitmesine neden oldu. Vatandaşlar pazarda, markette ıspanak görünce kaçıyor. Üretici mağdur, tüketici mağdur devletimizin bu duruma acil çözüm bulması gerekiyor. Ispanak markete, pazara ulaşmadan gerekli denetimlerin yapılması önem arz ediyor. Özellikle markete gelen paketlenmiş ürünün künyesinde, hangi ilaç kullanılıyor, hangi gübre kullanılıyor, hangi su kullanılıyor belli olması gerekiyor, tüketicilerimiz bu durumlara dikkat etmelidir.
Sonuç olarak; Üretici tarlasını ekerken bilinçli olacak, ilaçlama yaparken, gübre atarken dikkatli olacak. Ispanak tarladan pazara, markete yani tüketiciye ulaşmadan devlet kontrolünü yapacak. Vatandaş bilinçli tüketici olarak tedbirini alacak bu faydalı sebzeyi tüketmekten mahrum kalmayacak herkes mutlu olacak.