Osmanlı Devleti, dünya târihinin en büyük devletlerinden biri ve Türk milletinin târih boyunca sâhip olduğu her bakımdan en büyük devlettir. Devletin adı; batılıların isimlendirdiği gibi ‘Osmanlı İmparatorluğu’ değil, kendisine uygun gördüğü isimle; ‘Devlet-i Aliyye-i Osmaniyye’dir. Bu isim günümüz Türkçesinde; ‘Pek Yüce Osmanlı Devleti’ demektir. Kısaca ‘Osmanlı Devleti’ demek gerekir. Devletin büyüklüğüne vurgu yapılmak isteniliyorsa, ‘Osmanlı Cihan Devleti’ denilebilir.
‘İmparatorluk’ kelimesi, ‘İmparator’dan gelmektedir. İmparator; Her biri ayrı devlet olabilecek nitelikteki çeşitli milletleri hâkimiyeti altında toplayan büyük bir devleti yöneten kimsedir.
Evet! Osmanlı Devleti, her biri ayrı bir devlet statüsündeki milletler topluluğunu yöneten bir cihan devleti idi. Batılıların anladığı anlamda ‘İmparatorluk’ denilebilir.
Batılıların kurduğu imparatorluklarda, yönetimi altındaki devletlerden merkeze kaynak transferi söz konusudur. Bir anlamda, sömürü düzeni vardır. Osmanlı’da taşradan merkeze kaynak transferi ve sömürü olmamıştır. Aksine, merkezden taşraya kaynak transferi vardır. Merkezde yâni Anadolu’da sanat eseri, köprü, han, bedesten, sağlık merkezleri, câmi, türbe gibi ne tür mimarî eser varsa, taşrada da yapılmıştır. Bu gün onların çok büyük bir bölümünü yerlerinde göremiyorsak, bu durum, medenî denilen batı vandalizminin tahribatındandır. Osmanlı Devleti; Birinci ve İkinci Balkan Savaşlarından ve hemen sonrasında başlayan Birinci Dünya Savaşı’ndan sonra Balkanlardan çekildiğimizde, bölgedeki camilerin sayısı 2.000’in üzerinde idi. İslamiyet oralarda yeniden neşv-ü nemâ imkânı bulduktan sonra yapılan camilerle birlikte toplam sayı 200 civarındadır.
Avrupa’daki Türk izleri büyük ölçüde silinmiş olmakla birlikte, Vandallardan arta kalan ve ihtişamımızı simgeleyen eserler Türkiye’den yapılan desteklerle yeniden ihya edilmektedir.
İşte bu sebeplerle Osmanlı Cihan Devleti’ne ‘İmparatorluk’ denilmesini uygun görmek mümkün değildir.
Osmanlı Devleti’ni yönetenlerden hiçbiri, ‘imparator’ unvanını kullanmamış, târihçilerden, devlet erkânından ve halktan hiç kimse, kendilerinden ‘imparator’ kelimesi ile söz etmemişler, ‘Sultan’ ve ‘Pâdişah’ unvanlarını tercih etmişlerdir.
‘Bu husus, çok mu önemlidir?’ Diye sorulacak olursa, ‘Yalnızca saygının gereğidir’ Deyip bu önemli konuyu kapatıp Osmanlı Cihan Devleti’nin neden çöktüğü konusuna temas etmek istiyorum.