Bağımsız bir devlet kurmak için vermiş olduğumuz şanlı mücadelenin üzerinden 100 yıl geçmiş bulunmaktadır. Bu münasebetle Cumhurbaşkanlığı tarafından “Milli Mücadele’nin 100. Yılı kutlamaları için bir genelge yayımlanmış ve bu kapsamda başta İstanbul, Samsun, Amasya, Erzurum, Sivas ve Ankara olmak üzere ülkenin her tarafında bir yıl boyunca çeşitli etkinliklerin yapılması duyurulmuştur.
Gerek Milli Mücadele’de ve gerekse Atatürk’ün hayatında önemli bir yeri olan şehrimizde bu genelge doğrultusunda Erzurum Valiliği öncülüğünde çeşitli etkinlikler yapılması kararlaştırılmış ve uygulanmaya konulmuştur.
Mustafa Kemal’in, Milli Mücadele’yi başlatmak için Samsun’a ayak bastığı 19 Mayıs günü şehrimizin tüm camilerinde, Milli Mücadele kahramanları ve aziz şehitlerimiz için hatimler okunmasıyla başlanmış, aynı gün 1919 adet fidan dikimi gerçekleştirilmiş ve 81 ilin katılımıyla “Dünya Ata Barı Oynuyor” adı altında Kale Meydanı’nda bir gösteri yapılmıştır.
15-16 Haziran tarihleri arasında “Erzurum Kongresi’nin 100. Yılı Kupası“ adıyla cirit müsabakaları düzenlenmiş, 17 Haziran da Atlama Kuleleri’ndeki “Olimpiyat Meşalesi” yakılmış aynı gün, “Erzurum Vilayet Kongresi’nin 100. Yılı” konulu bir konferans verilmiştir.
21 Haziran günü “Erzurum 100. Yıl Korosu” Necip Fazıl Konferans salonunda bir konser sunmuş; 22-23-29-30 Haziran tarihlerinde yine “Cirit Müsabakaları Birincilik Yarışmaları” yapılmıştır.
2 Temmuz akşamı Fener Alayı düzenlenmiş, aynı gün Karayazı’da “Milli Mücadele’nin 100. Yılı” konulu bir konferans tertip edilmiştir.
3 Temmuz günü Atatürk’ün Erzurum’a gelişi münasebetiyle Aziziye Şehitlik Parkı’nda ve İstanbulkapı’da törenler yapılmış, kortej yürüyüşü eşliğinde Havuzbaşı’nda törenlere devam edilmiştir. Burada çelenk sunumu, konuşma, şiir okunması, Bar ekibi gösterisi ile Mehter dinletisi yapılmış, akabinde Atatürk evi ziyaret edilmiştir. Aynı günün akşamı Prof. Dr. İlber Ortaylı tarafından “Milli Mücadele’nin 100. Yılı” konulu bir konferans verilmiş ve aynı anda “Atatürk Posterleri Gravür Sergisi” açılışı yapılmıştır.
4 Temmuz günü “Geleneksel Ev Yemekleri Yarışması” tertip edilmiştir.
5 Temmuz’da “Anadolu Basının Öncüsü Envâr-ı Şarkıyye” isimli bir panel düzenlenmiş; 6 Temmuz günü Erzurum Kongresi’nin 100. yılı anısına “Baş Bar” rekor denemesi ile 919 kg “Cağ Kebap Şöleni” rekor denemeleri yapılarak Erzurum Kongresi’nin 100. yılı için bir farkındalık oluşturulmuştur.
6-7 Temmuz’da da Erzurum Kongresi’nin 100. Yılı anısına “Dağcılık Zirve Yürüyüşü”, 7 Temmuz’da “Erzurum Kongresi’nin 100. yılı Çocuk Şenliği” düzenlenmiştir.
11 Temmuz’da ,“100. Yılında Erzurum Kongresi” konulu bir panel yapılmış aynı gün Prof. Dr. Hakan Kadıoğlu’nun “Kongre Öyküleri” isimli kitabının tanıtımı yapılmıştır.
12 Temmuz günü Milli Mücadele’nin 100. Yılı için “Kayakla Atlama” gösterisi; 12-13-14 Temmuz günlerinde ise yine 100. Yıl anısına “Paint Ball Türkiye Şampiyonası”, 13-14 Temmuz günlerinde de “Tarihî Mekânlarda Bisiklet Yarışı” gerçekleştirilmiştir. Yine 13 Temmuz günü Milli Mücadele’nin 100. Yılı için “Türkmenistan Günleri” düzenlenmiştir.
15 Temmuz’da ecdat için okunan hatimlerin duasıyla devam eden faaliyetler, 18 Temmuz’da “Milli Mücadele’nin 100. Yılı Erzurum Şairleri Şiir Dinletisi”, 20 Temmuz’da Ecdada Saygı Nöbeti ve 19-21 Temmuz günlerinde “Geleneksel Türk Oyunları” ile sürecek.
21 Temmuz’da Kongre’nin 100. Yıl anısına “Karakucak Güreşleri” yapılacak ve aynı gün “Yöresel Ürün ve El Sanatları Sergisi”nin açılışı gerçekleştirilecektir.
22 Temmuz da “Mili Mücadele’nin 100. Yılında Resim Sergisi” açılışıyla devam eden etkinlikler 23 Temmuz’da zirveye taşınacaktır.23 Temmuz’da Yakutiye Kent Meydanı’ndan Kongre Binasına kortej yürüyüşü yapılacak, Kongre’nin temsilî canlandırılmasından sonra “Tırmanma Yarışı”, “Türk Silahlı Kuvvetleri Mehteran Birliği Konseri” , “İzcilik Kampı”, ”100. Yılında Erzurum Kongresi” konulu Uluslararası Sempozyum gerçekleştirilecektir. Yine aynı gün Erzurum semalarında F16 gösteri ekibi “Solo Türk” bir gösteri uçuşu yapacak, ayrıca havayi fişek gösterileri ve TRT’de canlı yayınlanacak “Halk Konseri” ile etkinlikler devam edecektir.
23 Temmuz’da sergilenecek olan “Milli Mücadele’nin 100. Yılı Pul Sergisi” ise 7 Ağustos’a kadar açık kalacaktır.
24 Temmuz’da, “Atatürk Resimleri Albümü Sergisi ile Basın Bayramı” ve “Milli Mücadele’nin 100. Yılı Basın Bildirisi” yayınlanacaktır. 25 Temmuz’da “Kurtuluş Mücadelesine Giden Yolda Erzurum Kongresi’nin Önemi” konulu makale yarışmasının ödül töreni yapılacak, bando ve mehteran birliğinin sunacakları konser ile etkinlikler devam edecektir.
26-27 Temmuz tarihlerinde “Asım’ın Nesli ve Kendini Anlatan Şehir” isimli tiyatrolar gösterimde olacak, 28 Temmuz’da 100. Yıl anısına bir “Halk Koşusu” gerçekleştirilecektir. 07 Ağustos’ta “Erzurumlu Şahsiyetler Biyografi Sergisi”, “Halk Oyunları” gösterisi, Erzurum Kongresi kararlarının açıklanmasının temsilî canlandırılmasıyla program sona erecektir. Bu süreçte Uzundere’de 100. Yıl anısına “Doğadaki İnsan” konulu bir etkinlik daha yapılacak, Erzurum Kalkınma Vakfı tarafından Erzurum Kongresi’nin 100. Yıl anısına hazırlatılan bir kitap ücretsiz olarak dağıtılacak ve Albayrak Gazetesi’nin 18 Ağustos 1919 tarihli sayısı bastırılacaktır. Bu bağlamda DAGC tarafından “Cumhuriyeti Kuran Şehir” isimli kitap hazırlanacak ve Atatürk’ü, Sivas’a götüren araç Erzurum da sergilenecektir. Görüldüğü gibi Milli Mücadele’nin ve Erzurum Kongresi’nin 100. Yıl anısına Erzurum Valiliği’nin öncülüğünde yapılan etkinlikler son derece tatminkâr ve özverili bir şekilde hazırlanmıştır.
Önemli olan bu etkinliklere halkın katılımı, destek vermesi, heyecan duyması ve konuyu sahiplenmesidir.
Eldeki imkânlar nispetinde yapılan bu faaliyetlerin ötesinde daha fazla yapılması gereken etkinlikler akla gelebilir. Lakin bu konuda arzu edilen hedefe varmak, şehir halkının konuyu sahiplenmesi ve her kurumun fedakârlık göstermesi ile mümkün olabilir.
Bu tür organizasyonlarda ister istemez bir takım aksaklıkların ve eksikliklerin olması muhtemeldir. Önemli olan resmin tümüne bakabilmek ve bu konuda sorumluluk duymaktır.
Milli Mücadele’nin ve Kongre’nin 100. Yılında bize hür bir ülke bırakan başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere tüm Milli Mücadele kahramanlarını, şehit ve gazilerimizi saygıyla ve rahmetle anıyor,100. Yıl etkinliklerinde büyük gayretleri olan sayın valimiz Okay Memiş başta olmak üzere, Büyükşehir Belediye Başkanımız Mehmet Sekmen’e, emeği geçen kurum yetkililerine, STK’lara, programlara her konuda destek verenlere, şehrim adına şükranlarımı sunuyorum.