SEKAPARK Mevlevî Evi'nde, Kocaeli Şairler ve Yazarlar Derneğinin misafiri olan Makedonya Türkleri'nden Muallime Merita Mustafa Hanım'ın "Yaşayan Rumeli Türkçesi" konulu konferansını dinledik.
Merita Mustafa toplantıda yaptığı konuşmada; Yörem Plasnitsa. 1996 yılında yerel seçimlerde Belediye hakkını kazanmış olan Plasnitsa. Lisiçani, Preglova, Dvortsi ve Plasnitsa. Buranın Türkleri yıllardır birçok imkânlardan mahrum bırakılmıştır. Yöre Türklerinin mahrum kaldığı imkânların başında Türkçe eğitim gelmektedir. Osmanlı İmparatorluğunun bölgeden çekilmesiyle buranın Türk halkı eğitimini Makedon dili üzerinde yapmak mecburiyetinde kalmıştır. Uzun süre anadilinde eğitimini almayan halk farklı bir etnik unsur gibi gösterilmeye çalışılmış; bazı kesimler tarafından buranın özbeöz Türkleri “Makedon Müslüman” ya da “Torbeş” olarak anılmıştır. Burada yaşayanların Türk örf adet ve geleneklerine bağlılığı ve Türkçeye olan tutkuları, onların Türk olduklarını açıkça göstermektedir.
Yöre halkı bütün zorluklara rağmen tek bir hayal peşindeydi. Hayali, yaşadığı yerde Türklüğü ve var olan Türk kültürünü hak ettiği yerde yüceltmek. Fakat bunları yapmak için önce Türkçeyi öğrenmek gerektiğinin farkındaydı Plasnitsalı Türk halkı. Türkçe savaşı 1947 yılında başladı. Başrolde oradaki Türk halkı ve Manastırlı Kemal öğretmendir. Okullarda Türkçe eğitimi verilmiyor diye evlerde ders vermeye başlayan Kemal öğretmen şiddetli baskılara dayanamayıp görevine son vermek zorunda kaldı. 1989 yılında aynı olay bu sefer baş rolde doğu Makedonya’dan gelen öğretmenlerin cami medresesinde altı ay süren Türkçe eğitimidir. Bu Türkçe eğitim kursu, polis baskılarıyla kapatılmış, burada ders gören öğrenciler bir sene diğer çocuklardan geri kalmıştır. Yine Plasnitsa’da Türkçe yoktu, yine savaş yine aynı yol aynı yolcular vardı.
Bu duruma göz yummayan yöre halkı yine “Türkçe” dedi ve nihayet 2004- 2005 eğitim öğretim yılında Plasnitsa ve Lisiçani okullarında ilk olarak Türkçe birinci sınıflar açıldı. Bu sene her iki okuldan bir asırlık süren savaşın neticesinde ilk defa, ilk okul mezunlarımızı veriyoruz. Unutmamalıyız ki her iki okulda sadece iki öğretmene izin verildi. Öğrenci sayısı ise yaklaşık 80’di. İki değil en az üç öğretene ihtiyaç vardı. Artık Plasnitsalı halk Türkçe eğitim görecekti. Bu düşünceyle gitti ve her gün Makedon müfettişleri tarafından yapılan baskıları umursamadı bile. Bununla yetinmeyip okulun adı da değiştirildi. “Stiv Naumov” adlı Makedonca isim tabelasını kaldırıp resmi törenle iki dilin alfabesiyle yazılan “Mustafa Kemal Atatürk” tabelası asıldı. Bu okulda artık 19 Mayıs bayramı kutlanıyor. Türk alfabesiyle Türkçe öğretiliyor. Buradaki çocuklar her sabah öğretmenleriyle andımızı söylüyor” dedi.
